Veiligheidsbrillen behoren tot de meest gebruikte PBM’s op de werkvloer. Toch is het niet altijd duidelijk welke bril iemand nodig heeft, wanneer een werkgever een veiligheidsbril moet verstrekken en wat de verschillen zijn tussen de verschillende soorten. Dat is niet vreemd. Ogen zijn kwetsbaar en kunnen al schade oplopen door iets heel kleins.
In dit artikel leggen we uit welke gevaren er zijn, welke veiligheidsbril daarbij hoort en hoe je zeker weet dat je de juiste bescherming gebruikt.
Welke risico’s lopen je ogen op de werkvloer?
De risico’s verschillen per werkplek, maar worden vaak onderschat. Ogen worden blootgesteld aan veel meer gevaren dan veel mensen denken. Denk aan hitte, vuur, extreme kou en uv-straling. Ook ioniserende straling kan schade veroorzaken. Daarnaast spelen gevaarlijke stoffen, vonken, rondvliegende deeltjes, vloeistoffen en zelfs ziekteverwekkers een rol.
Omdat de ogen kwetsbaar zijn en schade snel blijvend kan zijn, is het belangrijk om de juiste bescherming te dragen en die op de juiste manier te gebruiken.
Welke soorten zijn er?
Er zijn onder andere veiligheidsbrillen die lijken op een gewone bril, ruimzichtbrillen, overzetbrillen, lasbrillen en brillen met getinte glazen. Welk type je nodig hebt, hangt af van de risico’s op de werkplek.
Een standaard veiligheidsbril lijkt op een gewone bril, maar is gemaakt van slagvast en hittebestendig materiaal. Ruimzichtbrillen sluiten volledig aan en zijn geschikt wanneer stof of vloeistoffen aanwezig zijn. Overzetbrillen worden gebruikt door bezoekers of medewerkers die een eigen bril dragen. Voor laswerkzaamheden bestaan lasbrillen die bescherming bieden tegen infraroodstraling.
Daarnaast zijn er brillen met getinte glazen voor situaties met fel licht of buitenwerk. Zo is voor vrijwel iedere werkomgeving een passend model beschikbaar.
Waaraan moet een veiligheidsbril voldoen?
In Europa moeten veiligheidsbrillen voldoen aan de EN166 norm. Dat betekent dat ze getest zijn op slagvastheid, weerstand tegen hitte en veroudering. De norm bepaalt ook hoe goed een bril zicht moet geven in alle werkhoudingen. De markeringen op de bril laten zien voor welke risico’s en omstandigheden het model geschikt is.
Bij de keuze voor een veiligheidsbril kijk je echter niet alleen naar de bescherming, maar ook naar het draagcomfort. Een goede pasvorm, helder zicht en een coating tegen beslaan kunnen een groot verschil maken. Vooral wanneer een bril langdurig gedragen wordt, speelt comfort een belangrijke rol. Een bril die niet prettig zit, wordt in de praktijk sneller afgezet en dat vergroot het risico op letsel.
Welke optie gebruik je bij slijpwerk?
Bij slijpen ontstaan veel rondvliegende deeltjes. Deze kunnen heet zijn en met hoge snelheid wegspringen. Daarom is een stevige bril met hoge impactbestendigheid nodig. Zijdelingse bescherming is daarbij belangrijk, omdat splinters vaak vanuit meerdere richtingen komen.
Bij intensief slijpwerk wordt een veiligheidsbril vaak gecombineerd met een gelaatsscherm. De bril beschermt de ogen, het scherm het gezicht. Veel bedrijven stellen dit als standaard werkwijze vast.
Wanneer moet een werkgever een veiligheidsbril (op sterkte) verstrekken?
Een werkgever moet een veiligheidsbril verstrekken zodra er risico is op oogletsel. Dat geldt bijvoorbeeld bij werkzaamheden met splinters, vonken, stof, chemische stoffen, extreme temperaturen of straling. In al deze situaties is de werkgever verantwoordelijk voor het aanbieden van de juiste oogbescherming.
Voor medewerkers die een bril op sterkte nodig hebben om hun werk veilig te kunnen uitvoeren, geldt hetzelfde. Een overzetbril kan soms voldoende zijn, maar wanneer deze niet veilig of comfortabel is, wordt een veiligheidsbril op sterkte gezien als het passende persoonlijke beschermingsmiddel. In die gevallen hoort de werkgever deze te verstrekken en te vergoeden.
Een veiligheidsbril op sterkte wordt doorgaans niet door de basisverzekering vergoed. Sommige aanvullende verzekeringen bieden een bijdrage, maar dat staat los van de wettelijke verplichting van de werkgever. Als de bril echt noodzakelijk is voor veilig werken, ligt de verantwoordelijkheid volledig bij de werkgever.
Gebruik en onderhoud
Een veiligheidsbril werkt alleen goed als hij goed wordt gebruikt. Dat begint bij de pasvorm: de bril moet goed aansluiten, niet knellen en op maat zijn voor de drager. Een slechte pasvorm zorgt voor vermoeidheid en kan ertoe leiden dat de bril ongemerkt wordt afgezet.
Onderhoud is eveneens belangrijk. Brillen moeten regelmatig worden gereinigd en op tijd worden vervangen bij beschadigingen of wanneer de coatings niet meer goed werken. De fabrikant geeft aan hoelang een veiligheidsbril meegaat en hoe deze het best onderhouden kan worden.
Bij een veiligheidsbril op sterkte moet ook regelmatig gecontroleerd worden of de bril nog voldoet aan de noodzakelijke correctie en bescherming. Als dat niet meer het geval is, moet de bril worden vervangen.
Kun je een veiligheidsbril dragen met een gewone bril of lenzen?
Ja. Overzetbrillen zijn ontworpen om over een correctiebril te passen en kunnen zonder problemen gecombineerd worden met contactlenzen. Het is wel belangrijk dat de combinatie comfortabel zit en dat er geen risico is op beslaan of drukpunten. Voor dagelijks gebruik geeft een veiligheidsbril op sterkte vaak de beste balans tussen zicht en draagcomfort.
Kies de juiste bescherming voor jou
Oogbescherming is essentieel op iedere werkplek waar risico’s bestaan voor de ogen. Een goede veiligheidsbril beschermt tegen hitte, kou, chemische stoffen, rondvliegende deeltjes en verschillende soorten straling. Werkgevers zijn verplicht passende oogbescherming te verstrekken en moeten in sommige gevallen ook zorgen voor een veiligheidsbril op sterkte.
Het kiezen van de juiste veiligheidsbril begint bij een goede risico-inschatting. Daarna kijk je naar het type bril, het draagcomfort en de praktische eisen van het werk. Met de juiste bril werk je niet alleen veiliger, maar ook prettiger.